واریس یکی از بیماری‌های شایع عروقی است که در اثر اختلال در عملکرد دریچه‌های سیاهرگ‌ها و بازگشت نامناسب خون به سمت قلب ایجاد میشود. این بیماری بیشتر در پاها دیده میشود و معمولاً با علائمی مانند برجستگی رگ‌ها، درد، سنگینی، تورم و خستگی پاها همراه است. اگر به موقع کنترل و درمان نشود، می‌تواند به مشکلاتی مانند زخم‌های پوستی، تغییر رنگ پوست یا حتی لخته شدن خون منجر شود. روش‌های درمانی مختلفی برای این بیماری وجود دارد؛ از درمان‌های خانگی و تغییر سبک زندگی گرفته تا استفاده از جوراب‌های فشاری، لیزردرمانی و در موارد شدیدتر، جراحی و درمان‌های تهاجمی‌تر. در این مقاله، به بررسی کامل علل، عوامل خطر و روش‌های مختلف مدیریت و درمان واریس می‌پردازیم.
واریس چیست؟
واریس به حالتی گفته میشود که در آن سیاهرگ‌های سطحی که وظیفه خون‌رسانی به اندام‌های مختلف بدن را دارند، تحت فشار زیاد دچار گشاد شدن، پیچ‌خوردگی و تورم می‌شوند. این تغییرات معمولاً به دلیل تخریب دریچه‌های کبدی در این رگ‌ها ایجاد میشود که باعث برگشت خون به سمت پایین و تجمع آن در رگ‌ها میشود. چنین وضعیتی منجر به شکل‌گیری رگ‌های واریسی شده و علائمی همچون درد، سنگینی پاها، تورم و تغییر رنگ پوست را به دنبال دارد. اگر این بیماری به‌موقع تشخیص داده نشود و درمان مناسب برای آن صورت نگیرد، ممکن است به عوارضی جدی مانند زخم‌های پوستی، لخته شدن خون و نارسایی وریدی مزمن منجر شود.
«این بیماری می‌تواند فعالیت‌های روزانه‌ی شما را محدود کند. گاهی نیز با دراز کشیدن و بالا دادن پاها، علائم بهبود پیدا می‌کنند.»به نقل از nhlbi.nih
علائم واریس چیست؟
از علائم این بیماری بدون درد می‌توان به رگ‌های آبی یا بنفش تیره و ایجاد سیاهرگ‌های پیچ خورده روی پاها اشاره کرد.
- تشدید درد پس از ایستادن یا نشستن طولانی‌مدت
- سوزش، گرفتگی، تورم و ضربان در عضلات ساق پا
- گرفتگی و تورم عضلات مچ و ساق پا
- احساس سنگینی و درد پاها
- تغییر رنگ پوست در نواحی اطراف رگ‌های واریسی
- حس خارش در اطراف رگ‌ها
علائم واریس پا در زنان
- رگ‌های برجسته و پیچ‌خورده
- درد و سنگینی پا
- تورم در پاها و مچ‌ها
- خارش یا سوزش
- تغییرات پوستی
- جلوگیری از گردش خون طبیعی
این علائم می‌توانند باعث کاهش کیفیت زندگی شوند و در صورت عدم درمان، ممکن است عوارض جدی‌تری مانند زخم‌های پوستی و لخته خون ایجاد کنند. برای درمان و جلوگیری از پیشرفت واریس، مشورت با پزشک و استفاده از روش‌های درمانی مناسب توصیه میشود.
علت بروز واریس چیست؟
ضعف یا اختلال عملکرد دریچه‌های لانه کبوتری علت بروز این عارضه است. زمانی که دریچه‌ها درست کار نکنند، جریان خون به عقب برگشته و در رگ‌ها جمع میشود. نتیجه آن تورم و بزرگ‌شدن رگ‌ها و سنگینی پاها خواهد بود. از موارد علت بروز این بیماری می‌توان به ژنتیک، افزایش سن، اضافه وزن، شغل، بارداری و جنسیت اشاره کرد.
علت واریس پا در جوانی
علت واریس در جوانی می‌تواند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد که برخی از آن‌ها عبارتند از:
- ژنتیک و وراثت
- بارداری
- رژیم غذایی نامناسب و چاقی
- کم‌تحرکی و ایستادن طولانی‌مدت
- اختلالات هورمونی
- استرس
- سابقه بیماری‌های قلبی یا عروقی
برای جلوگیری از بروز واریس، بهتر است به تغذیه سالم، ورزش منظم و پرهیز از ایستادن یا نشستن طولانی‌مدت توجه کنید.
چه کسانی مستعد این بیماری هستند؟
افرادی که شایع‌ترین فاکتور خطر را داشته باشند، بیشتر مستعد این بیماری هستند:
- ژنتیک
- جنسیت
- سن
- فشار روی شکم
- رژیم غذایی
- اضافه وزن
- بارداری
- سبک زندگی
- تروما یا سابقه جراحی
تشخیص آن چگونه انجام می شود؟
مهم‌ترین مرحله برای درمان این عارضه، تشخیص به‌موقع بیماری است. روش‌های مختلف تشخیص این بیماری عبارتند از:
- سونوگرافی داپلر وریدی
- سونوگرافی داپلکس
- تست ترندلنبرگ
- ونوگرافی
- پلتیسموگرافی
با مشاهده علائم اولیه، به متخصص قلب و عروق مراجعه کنید. متخصص این بیماری با بررسی علائم و معاینه بالینی و روش‌های بالا روش درمانی مناسب با بیمار را تجویز می‌کند.
درمان واریس چیست؟
روش‌های درمان این بیماری میزان درد و ناراحتی وریدهای واریسی را کاهش داده و از پیشرفت بیماری جلوگیری می‌کنند. گاهی ممکن است شدت رگ‌های واریسی زیاد باشد، که در آن صورت چاره‌ای به‌غیر از عمل جراحی نخواهد بود. از روش‌های رایج درمان این عارضه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- جوراب واریس
- چسب واریس
- لیزر سطح پوست
- لیزر درون عروقی
- اسکلروتراپی
- آراف رادیوفرکانسی
- جراحی اندوسکوپ سیاهرگ
- برداشتن وریدها
- فلبکتومی
جوراب واریس چیست؟
جوراب واریس، که به آن جوراب فشاری نیز گفته میشود، نوعی لباس فشاری پزشکی است که برای کمک به درمان و پیشگیری از مشکلات عروقی مانند واریس و لنف ادم استفاده میشود. این جوراب‌ها با اعمال فشار ملایم و تدریجی از پایین به بالا، به افزایش جریان خون و جلوگیری از تجمع خون در رگ‌ها کمک می‌کنند. فشار وارده باعث بهبود گردش خون، کاهش تورم و جلوگیری از گشاد شدن رگ‌ها میشود. جوراب‌های درمانی برای افرادی که دچار واریس، خستگی پا، تورم یا مشکلات مشابه هستند، توصیه میشود و می‌توانند کیفیت زندگی آن‌ها را بهبود ببخشند.
